Posts

Image
وُو ھُوان، يوڪرين جي ھڪ سيف ھائوس ۾ ورتل انٽَرويو ۾ ڳالھائي ٿي. واشنگٽَن پوسٽ: اداريو 22 آگسٽ 2021   ترجمو: عامر عمراڻي   چائنہ جا اُويغَر ( Uyghurs ) نسل جا رھاڪو، پنھنجي ئي اباڻي ملڪَ ۾ پاڻَ مٿان ٿيندڙ ظلم ۽ جبر کان بچڻ لاءِ رڙيون ڪندا رھن ٿا. حراستي ڪيمپن (ٽارچر سيلَن) ۾ قيد، اذيت ۽ تَشدد، چائنہ جي صوبي سنڪيانگ جي مغربي علائقَن کي گھيريو ويٺو آھي. جَجهي تعداد ۾ ملندڙ ثبوتن مان معلوم ٿئي ٿو تہ نہ پسند ڪئي ويندڙ اقليت (اُويغَر مسلمان) ۽ متاثر نقادَ، جيڪي چين ملڪ کان ٻاھر وڃڻ ۾ ڪنھن طريقي سان ڪامياب ٿي وَڃن ٿا، اُھي بہ چين جي وحشياڻا رسائي کان بچيل ناھن. وُو ھُوان، چيني حڪومت جي ھڪ مخالف ۽ باغيءَ جي مڱيندِي، جيڪا سماجي رابطن جي ويبسائيٽ تي پنھنجي خيالن جو اظھار ڪرڻ جي ڪَري حڪومت کي گهُربل ھئي، سا چين مان پاڻ بچائي دبئي پھتي. اُن جو چَوڻ آھي تہ دُبئي پوليس اُن کي 27 مئي تي گرفتار ڪيو ۽ اُن کي دُبئي ۾ چيني حڪومت جي ھڪ خُفيہ زندان خاني ۾ موڪليو، جتي ھن کي 8 ڏينھن لاءِ رکيو ويو. ھڪ چيني آفيسر ھن کي چيو تہ ھوءَ ھاڻي ڪڏھن بہ آزاد نہ ٿيندي. جنھن جي جوابَ ۾، محترمہ وُو جو چوڻ آھي تہ

پاڪستان انٽرنيٽ جي آزاداڻا استعمال جو حق غضب ڪندڙ ملڪن مان ھڪ ليکڪہ: رمشا جھانگير لکيل: نومبر 6، 2019 ترجمو: عامر عمراڻي

پاڪستان انٽرنيٽ جي آزاداڻا استعمال جو حق غضب ڪندڙ ملڪن مان ھڪ ليکڪہ: رمشا جھانگير لکيل: نومبر 6، 2019 ترجمو: عامر عمراڻي دَ فريڊم ھائوس، پاڪستان کي لڳاتار نَون (9) سالن تائين جي انٽرنيٽ جي استعمال جي حوالي سان ”غير آزاد ملڪ“ ڄاڻايو آھي، جڏھن تہ 2019 ۾ پاڪستان جو ملڪي اسڪور 100 مان 27 کان 26 تائين گهٽيو آھي. بين الاقوامي نظرداري جي اداري (دَ فريڊم ھائوس) ھن خميس تي سال 2019 جي لاءِ پنھنجي ”انٽرنيٽ جي استعمال جي آزادي“ (FoTN: Freedom on the Net) رپورٽ شايع ڪئي آھي، جنھن جو عنوان آھي ”سوشل ميڊيا جا بحران”، جنھن ۾ جون 2018 کان مئي 2019 تائين جي ”عالمي طور تي انٽرنيٽ جي استعمال جي آزادي“ ۾ آيل مجموعي گهٽتائي کي رڪارڊ ڪيو ويو آھي. ان (رپورٽ) ۾ ڄاڻايو ويو آھي تہ سڄي دنيا جي حڪومتن طرفان سوشل ميڊيا جي استعمال وسيلي چونڊن (اليڪشن) کي متاثر ڪرڻ، پنھنجي شھرين تي نظرداري ڪرڻ ۽ ٽئڪنالاجيءَ جي جديد استبداديت (Digital Authoritarianism)   ڏانھن جھڪاءُ کي وڌائڻ جو رجحان وڌندو پيو وڃي. ھن رپورٽ پاڪستان کي 100 مان 26 ھين نمبر تي رکيو آھي (جڏھن تہ 0 نمبر وارو ملڪ شديد خراب آھي) جيڪو گذريل س

بيگوسراء جو سياسي دنگل ليکڪ: عامر عمراڻي ۽ اسد کوسو

بيگوسراء جو سياسي دنگل ليکڪ: عامر عمراڻي ۽ اسد کوسو (سڪرنڊ فريٿنڪرس فورم) اوريھن صدي ۾ سياست جي دنيا ۾ ھڪ نئين فلسفي جو بنياد پيو جنھن کي دنيا مارڪسزم يان ڪميونزم  نالن سان سڃاڻڻ لڳي، دنيا جي ٻين ملڪن جي ماڻھن سان گڏوگڏ انڊيا جي ماڻھن کي به ھن فلسفي گھڻو متاثر ڪيو جنھن کانپوء 1925 ۾ ڪميونسٽ پارٽي آف انڊيا جو ڪانپور شھر (اتر پرديش) ۾بنياد پيو، ڪميونسٽ پارٽي جي جوڙيندڙن ۾ ايم اين روائي، ايولن ٽرينٽ روائي، امباني مکرجي ۽ محمد علي شامل آھن. ڪميونسٽ پارٽي آف انڊيا مارڪسزم، ليننزم جي فلسفن جي پرچارڪ آھي جن جي مکيا ڳالھين ۾ جيڪي ڳالھيون اينديون آھن اھي آھن 1، پرولتاڙين (Rule of working class) جي حڪومت. 2، عورتن کي برابري ڏيڻ جو حق. 3، ذاتي ملڪيت جو خاتمو. 4، سماج ۾ انصاف جي رواني، خاص طور تي ھيٺين ذاتين مثلاً  دلتن (جن کي انڊيا ۾ مٿيون طبقو مثلاً  برھمڻ ھٿ ڏيڻ به غلط سمجھندا آھن) طبقو اوترا ئي حق جيترا ھڪ برھمڻ کي مليل آھن. 5، احتجاجي تحريڪن ھلائڻ جو حق. 6، لينڊ رفارمز وغيره شامل آھن. آزادي کان اڳ ۾ سي پي آئي تي آزادانه ڪم ڪرڻ تي پابندي ھئي جيڪا انڊيا جي آزادي کانپوء ختم ٿي ۽ سي پي

Expectations of an impossible Human Society

The exploitative circumstances of today and behavior of humans towards each other is driving this century to the destruction of man. The human, in history have experienced the most destruction and natural disasters but, He, still survives. Once, his existence was challenged by the nature but, soon He mostly controlled over it and, instead, He created millions of ways, to make destruction easiest. Now, He has the WMDs (Weapons of Mass Destruction). The human, at 1st Generation era, believed His survival was in defending himself but, in this era of Technology, He believes, His survival is in exploding of most dangerous explosives He has invented. The nature, ruined humans but, The supernatural human of 21st century is demolishing the Humanity. I, often, thinking deep in it, feel headache and finally get upset. I always return unsuccessful, whenever, on the cup of tea, I start searching the possible solutions of the problems of the human soul and satisfactions. I often raise questions,

عالمي سياسي منظرنامو (جائزو)

سائيم! سدائين ڪرين مٿي سنڌ سُڪار، دوست مٺا دلدار، عالم سڀ آباد ڪَرين. عالمگيريت، ڪير مڃي يا نه مڃي عالمگيريت هڪ حقيقت آهي. اسان هن وشال دنيا جا سمورا ماڻهون هاڻي هڪ ٻئي سان مڪمل طور تي ڳنڍيل آهيون. دنيا جي ڪنهن به ڪنڊ ۾ ٿيندڙ ڪابه تبديلي اسان تي ضرور اثر ڇڏي ٿي يا اسان ويجھو رونما ٿيندر سموريون تبديليون دنيا کي به متاثر ڪن ٿيون. هن وقت دنيا جي اندر ڪجھ ئي اهڙا ملڪ آهن جن کي عام طور تي دنيا جا اڳواڻ ملڪ سڏيو ويندو آهي انهن مان اهم آمريڪا، روس، چائنا، برطانيا آهن جيڪي پنهنجي ارد گرد ملڪن تي تمام گھڻو اثر ڇڏين ٿا. خاص طور تي ٻئين عالمي جنگ کان پوءِ ۽ سرد جنگ واري دور تائين سموري دنيا به ڳالهيون بخوبي سمجھي چڪي هُئي هڪ ته هاڻي عالمي ستح تي طاقت جو توازن تبديل ٿيڻ وڃي پيو ۽ ٻيو ته اُن تبديلي ۾ وڌيڪ حصو اقتصاديات يا معيشيت ڳنڍيندي ۽ ايئن ئي دنيا جي سمورن سگھارن ملڪن بشمول هندستان پنهنجي معيشيت مضبوط ڪرڻ لاءِ سوچ ويچار ڪيو. جنهن وقت اهڙو ئي سوچ ويچار دنيا جي اندر هَليو پئي اُن وقت پاڪستان ائٽم بم جي تجربي جون تياريون پئي ڪيون ۽ تازو ئي افغان جنگ ۾ آمريڪا جي پِراڪسي واري

مضمون ڪيئن لکجي؟

اسان پنهنجي تعليمي ادارن، دوستن ۽ مختلف سياسي سماجي حلقن ۾ هيءُ لفظ مضمون ڪيتري ئي عرصي کان ٻڌندا پيا اچون ۽ فطري آهي جو اُن متعلق اسان جي ذهن ۾ بيشمار سوال به اٿندا هوندا. جيڪڏهن اسان مضمون کي هڪڙي سِٽ جي وصف يا تشريح ۾ بيان ڪريون ته مضمون لکت يا تحريرَ جو اُهو قسم يا وسيلو آهي جنهن ذريعي ليکڪ پنهنجي چونڊيل موضوع تي پڙهندڙ جو ڌيان تحقيقي دليلن جي روشني ۾ ڇڪرائي ٿو ۽ پڙهندڙ کي ڄاڻ فراهم ڪرڻ سان گڏ سوچڻ تي پِڻ آماده ڪري ٿو. مضمون ادب جي هڪ اهم صنف يا قسم آهي. پنهنجي خيالن کي پڙهندڙ تائين هڪ منظم طريقي سان لکت جي صورت ۾ پهچائڻ جو اعليٰ ۽ اثرائتو ذريعو آهي. مضمون ان مسلسل تحرير کي چئجي ٿو جيڪا ڪنهن هڪ ئي موضوع تي مبني هُجڻ جي باوجود اُن موضوع جي مقابلي ۾ موجود ٻين موضوعن جي پاڻ ۾ ڇڪتاڻ، تضادن ۽ اندروني لاڳاپن متعلق بحث ۽ تحقيق تي مشتمل به هُجي ۽ ساڳئي ئي جڳهه تي ليکڪ جو عقلي ۽ علمي پهچ تحت حاصل ڪيل نتيجو به ان لکت ۾ شامل هُجي. مطلب ته مضمون، تحرير جي صورت ۾ هڪ نتيجا خيز بحث آهي. هتي ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ صاحبه جي مضمون جي موضوع تي لکيل هڪ مقالي جو اقتباس پيش ڪرڻ ضروري

سُر ڪيڏارو متعلق عالمن جا رايا (سهيڙ ۽ تاليف)

موٽي مران مَ ماءُ، موٽڻ کان اڳ مَران. ڊاڪٽر نبي بخش بلوچ چواڻي ته گھڻي وقت کان وٺي، جن سڄاڻن شاهه جي رسالي کي ڌيان سان پڙهيو تن اها ضرورت محسوس ڪئي ته شاهه جي رسالي ۾ ٻيو جيڪو ڌاريو ڪلام داخل آهي سو جيڪر ڪڍي شاهه جي ڪلام وارو صحيح رسالو تيار ڪجي. اِها نه صرف سنڌ جي ادب جي اهم ضرورت آهي پر سنڌ جي خوشحالي لاءِ ادبي توڙي عملي ستح تي پاڻ پتوڙيندڙ سنڌ جي عظيم شاعر شاهه عبدالطيف ڀٽائيءَ طرفان مستقبل جي سنڌ لاءِ قومي پيغام جي حقيقت ۽ سندس سنڌ دوستي، دور انديش سوچ، روشن خيالي ۽ منطق ڏانهن جھڪاءُ واري خصلتن جو نخار پِڻ آهي ته جيئن اسان مرشد لطيف جي نج سندس چيل بيتن تي مبني ڪو رسالو جوڙيون ۽ مرشد لطيف جي ڏنل سنڌ دوست، انسان دوست ۽ رواداري واري پيغام کي صحيح معنيٰ ۾ سمجھي سگھون. هونئن ته شاهه صاحب جي رسالي ۾ ڌارئين ڪلام جي شامل هجڻ واري ڳالهه ڪنهن کان ڳجھي ناهي ۽ ڪيترن ئي سنڌ دوست محققن مرشد لطيف جي رسالي کي ٻاهرئين ڪلام کان پاڪ ڪرڻ جون به بيشمار ڪوششون پئي ڪيون آهن. پر، تنهن هوندي به هن وقت تائين مرشد لطيف جي سموري رسالي جو هڪ رخو اصولي ۽ شعوري نقطه نظر طئي نه ڪيو وَيو آهي.